Startarrow Niepełnosprawność – na co dzień – fakty i mity arrow W jaki sposób traktować osoby niepełnosprawne?

Wersja dla osób niedowidzących










W jaki sposób traktować osoby niepełnosprawne?

Każda osoba, bez względu czy jest osobą pełnosprawną czy też nie, zwraca uwagę na to jak oraz co mówią o niej inne osoby. Osoby niepełnosprawne w sposób szczególny skupiają się na tym, jak się o nich wypowiadają inni. Z czego to wynika? Otóż osoby, które utraciły sprawność w pewien, być może nawet bardzo niewidoczny sposób odróżniają się od innych, dlatego oczekują, aby mówić o nich z szacunkiem. Może się zdarzyć, że niektóre określenia wypowiadane pod adresem osoby niepełnosprawnej mogą ją bardzo urazić, a dla osoby wypowiadającej te słowa nie są one w żadem sposób obraźliwe i negatywne. Przykładowo należy pamiętać, że nie można mówić o osobie niepełnosprawnej, „kaleka czy inwalida”, tylko osoba niepełnosprawna. Podobnie urazimy osobę  niesłyszącą, jeśli powiemy o niej „głuchy”. To jak zwracamy się do osób, które utraciły w pewnym stopniu swoją sprawność, jest naprawdę bardzo ważne, zarówno dla budowy ich samooceny, poczucia akceptacji swojej niepełnosprawności, a także ich prawidłowego funkcjonowania społecznego wśród innych osób, grup społecznych.

Fakt przebywania wśród osób niepełnosprawnych nie powinien wiązać się z poczuciem niezręczności oraz brakiem komfortu osób pełnosprawnych. Należy być świadomym, iż niektóre rodzaje niepełnosprawności wymagają odpowiedniego traktowania oraz zachowania wobec osób niepełnosprawnych, jednakże nie jest to równoznaczne z tym, że mamy unikać kontaktu z nimi. Warto znać podstawowe zasady, których trzeba przestrzegać podczas kontaktu z osobami o różnych rodzajach niepełnosprawności, a wówczas żadna ze stron kontaktu nie będzie czuła się niekomfortowo. Przykładowo inaczej należy się zachować podczas kontaktu z osoba niewidomą, a inaczej podczas rozmowy z osobą niesłyszącą. Istnieje kilka ogólnych zasad, których MUSIMY przestrzegać podczas kontaktu z osobą niepełnosprawną.

Po pierwsze nie można śmiać się ani wyśmiewać się z osób niepełnosprawnych! Po drugie nie można wpatrywać się w osoby o odmiennym wyglądzie, gdyż każdy czuje to, że jest obiektem częstych spojrzeń, a być może jeszcze komentarzy o negatywnym zabarwieniu. Takie zachowanie wobec osób niepełnosprawnych to ich piętnowanie. Należy pamiętać, że odmienność osób niepełnosprawnych jest wynikiem choroby, dlatego trzeba traktować je poważanie oraz z szacunkiem.

Osoby sprawne w kontakcie z osobą niepełnosprawną, powinny pamiętać zawsze o tym, aby:

1) zanim zaczną udzielać pomocy, zapytać czy dana osoba jej potrzebuje -  to, że ktoś jest niepełnosprawny nie oznacza, że koniecznie od razu potrzebuje jakiejś pomocy. Czasem dzieje się wręcz odwrotnie, gdyż osoby, które utraciły sprawność, bardzo chcą czuć się samodzielne i móc sobie radzić i pokonywać trudności samemu. Dobrą radą jest stwierdzenie mówiące o tym, aby „nie wyrywać się z okazywaniem i udzielaniem pomocy”, ale najpierw zapytać, czy osoba tej pomocy potrzebuje.

2) prowadzić rozmowę bezpośrednio z osobą niepełnosprawną – podczas rozmowy z osobą niepełnosprawną, np. osobą niesłyszącą należy zwracać się bezpośrednio do naszego rozmówcy, a nie tłumacza języka migowego, towarzysza osoby niepełnosprawnej czy też jej pomocnika. Osoby niepełnosprawne mogą nie życzyć sobie i wręcz tego nie lubić, jeśli chodzi o pytania dotyczące swojego schorzenia, dlatego może nie warto czasem poruszać tego tematu.

3) nie podejmować decyzji za osoby niepełnosprawne – każdy lubi decydować o sobie, więc dlaczego mamy tego prawa pozbawiać osoby niepełnosprawne? Nie należy angażować nikogo w różne czynności czy akcje bez wcześniejszego zapytania o zgodę. Należy pamiętać, żeby nie pomijać i nie zapominać o osobach niepełnosprawnych przy organizowaniu i planowaniu różnego rodzaju rzeczy, będąc przekonanym, że osoby niepełnosprawne sobie nie poradzą. Tego typu zachowanie może być odebrane jako dyskryminujące.

4) zachować ostrożność w kontakcie fizycznym z osobą, która utraciła sprawność - każdy posiada granice, jeśli chodzi o fizyczny kontakt z drugim człowiekiem, dlatego zwykłe poklepanie po ramieniu dla osoby niepełnosprawnej może sprawić, że ta osoba poczuje się niekomfortowo lub nawet efektem zwykłego poklepania może być ból czy upadek osoby niepełnosprawnej. Trzeba zachować odpowiednią ostrożność. Ponadto osoby niepełnosprawne poruszające się wózkiem inwalidzkim czy korzystające z balkonika do chodzenia traktują sprzęt rehabilitacyjny jako pewna część swojej przestrzeni. Dlatego najlepiej nie opierać się o te rzeczy, nie dotykać ich oraz nie bawić się nimi. 

 

Warto zapamiętać powyższe rady, które pomogą uniknąć, zarówno naszego zakłopotania, jak i poczucia brak komfortu osoby niepełnosprawnej.